LIEFDE EN OORLOG

“Hoewel er onder de aarde na korte tijd niets en niemand meer rest, is het goed om de kaddisj te bidden ook voor wie niemand meer is maar wel voortleeft in degene die hem geliefd heeft en dus liefheeft, want liefhebben is een onuitwisbare infinitief in de tegenwoordige tijd.”
Dat het een weerbarstig boek was, had een vriend me gewaarschuwd, en dat is Het Museum van Oorlog van Claudio Magris inderdaad. Maar wat een schatkamer ook, met prachtige zinnen zoals deze, maar ook aan anderen ontleende citaten. Dit, bij voorbeeld, uit Een hermelijn in Tsjernopol van Gregor von Rezzori:
“Metamorfose van het beeld van de mooie oorlog. Van de perfect geordende rijen van parades en marsen tot de ongeregelde chaos van de veldslag en tot de opnieuw perfect geordende rijen van de graven op de kerkhoven.”